Μάθημα : Ποίηση και Επικοινωνία

Στο μάθημα θα ασχοληθούμε με δύο από τις σημαντικότερες ποιητικές φωνές της εποχής μας: τον Τάσο Λειβαδίτη και τη Ζέφη Δαράκη.

Η ιστορία του Λειβαδίτη είναι γνωστή: συμμετοχή στην Αντίσταση στη διάρκεια της Κατοχής· μετά, εξορίες και διώξεις. Θα δούμε λίγα από τα ποιήματα της πρώτης περιόδου, με το αγωνιστικό φρόνημα και τον έντονο ανθρωπισμό. Θα εστιάσουμε όμως κυρίως στα «υπαρξιακά» του ποιήματα, όταν ο Λειβαδίτης αρχίζει να αμφισβητεί τις ιδεολογικές του βεβαιότητες και να βιώνει έναν συγκλονισμό ο οποίος αποτυπώνεται στη γραφή και στη δομή των ποιημάτων του.

Η Ζέφη Δαράκη είναι λιγότερο γνωστή, παρόλο που έχει εκδώσει πολλές συλλογές· μένει όμως εκ πεποιθήσεως μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας (όπως άλλωστε έκανε και ο Λειβαδίτης). Η Δαράκη ξεκίνησε να γράφει πριν από εβδομήντα χρόνια και συνεχίζει ακμαία: μια ποίηση βαθιά υπαρξιακή, του έρωτα, του σώματος, της μοναξιάς, του αβέβαιου, της αναζήτησης του Άλλου, της διερεύνησης ενός σκοτεινού βάθους, της διαρκούς εξέγερσης.

Στα ποιήματα που θα εξετάσουμε, θα σταθούμε κυρίως στο θέμα της επικοινωνίας: τη λαχτάρα για επικοινωνία, τη συνύπαρξη αυτής της λαχτάρας με την επιθυμία της μοναξιάς, τον τρόπο με τον οποίο η ποιητική πράξη μάς καλεί να καταδυθούμε στο βάθος της δικής μας ύπαρξης, να διερωτηθούμε, να αμφισβητήσουμε και τελικά να συναντηθούμε μεταξύ μας.  

Για όσες φοιτήτριες και όσους φοιτητές επιλέξουν να παρακολουθούν το μάθημα (επομένως να μην σημειώσουν περισσότερες από τρεις απουσίες), η αξιολόγηση θα πραγματοποιηθεί με δύο ενδιάμεσες γραπτές «προόδους» (σε ημερομηνίες που θα ανακοινωθούν σύντομα μετά την έναρξη των μαθημάτων), οι οποίες θα αφορούν ζητήματα ερμηνευτικής ανάγνωσης των ποιημάτων (η πρώτη) και συνθετικής προσέγγισης (η δεύτερη), με δημιουργική χρήση του συγγράμματος το οποίο θα έχουν μελετήσει, καθώς και όσων κειμένων αναρτηθούν ενδιάμεσα στα Έγγραφα (οι «πρόοδοι» θα γίνονται με ανοιχτά βιβλία). Οι «πρόοδοι» θα έχουν απαλλακτικό χαρακτήρα.

Όσες/όσοι επιλέξουν το μάθημα, αλλά δεν το παρακολουθήσουν συστηματικά, θα εξεταστούν εντός της εξεταστικής περιόδου τόσο σε γραμματολογικά ζητήματα (τίτλοι και χρονολογίες έκδοσης συλλογών) όσο και σε ερμηνευτικά ζητήματα, βασισμένα στο σύγγραμμα που θα έχουν μελετήσει (η εξέταση θα πραγματοποιηθεί με κλειστά βιβλία).

Το μάθημα θα ξεκινήσει σύμφωνα με το πρόγραμμα. Το Ανθολόγιο του μαθήματος θα αναρτηθεί εγκαίρως στα Έγγραφα. Παράκληση να το έχετε μαζί σας από την πρώτη μέρα.

Καλή μας αρχή!