Μάθημα : Επιστήμη και Θρησκεία: Ιστορικές και ιστοριογραφικές προσεγγίσεις

Τετάρτη, 18:00-21:00, ΑΙΘΟΥΣΑ Δ΄, ΙΦΕ

Περιεχόμενο του μαθήματος

Στο μάθημα θα εξετάσουμε ιστορικά και ιστοριογραφικά τη σχέση μεταξύ Φυσικών Επιστημών και Θρησκείας, από τα τέλη των Μέσων Χρόνων μέχρι και τον 20^ο αιώνα:

• Η ίδρυση της Ιστορίας των Επιστημών και η ‘Θρησκεία και Επιστήμη’
• Σύγχρονες ιστοριογραφικές προσεγγίσεις για τη Θρησκεία και Επιστήμη
• Τόποι και πρακτικές της Φύσης και του Θεού στους Μέσους Χρόνους
• Αυθεντίες της Φύσης και του Θεού στους Μέσους Χρόνους
• Φύση και Θεός στο Βυζάντιο
• Ο θεμελιώδης μύθος του Γαλιλαίου
• Θρησκεία, Επιστήμη και μοντερνικότητα
• Νευτωνισμοί στον Ορθόδοξο Χριστιανισμό
• Ο παγκόσμιος Δαρβίνος
• Ο άνθρωπος ως διακύβευμα: Ευγονική, δημιουργισμός και ψυχολογία
• Εθνικισμός, αθεϊσμός, θρησκεία και επιστήμη
• Εκκοσμίκευση, απομάγευση και επιστημονισμός
• Η θρησκεία ποιων; Η επιστήμη ποιων;

Υποχρεώσεις

Κάθε εβδομάδα οι φοιτητές / φοιτήτριες θα παραδίδουν 1-2 σελίδες με τα σχόλια και τις παρατηρήσεις τους (και όχι με τη σύνοψη όσων διαβάζoνται) σχετικά με τα κείμενα που  συζητήθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα. Τα σχόλια πρέπει να στέλνονται απαραιτήτως μέχρι το βράδυ της Δευτέρας που προηγείται του σεμιναρίου στις διευθύνσεις:

ktampakis@phs.uoa.gr ktampakis@eie.gr

Στο τέλος του μαθήματος θα έχουν την επιλογή είτε να γράψουν μία σύντομη εργασία (~10 σελ.), π.χ., μια κριτική παρουσίαση ενός από τα θέματα που θα έχουν συζητηθεί, είτε να εξεταστούν «κατ' οίκον» σε ένα ερώτημα που θα δοθεί από τους διδάσκοντες.

Ενδεικτική βιβλιογραφία

• Brooke, John Hedley, and Ronald L. Numbers, eds. Science and Religion around the World. Oxford and New York: Oxford University Press, 2011.
• Harrison, Peter. The Fall of Man and the Foundations of Science. Cambridge: Cambridge University Press, 2007.
• Harrison, Peter. The Territories of Science and Religion. Chicago: University of Chicago Press, 2015.
• Harrison, Peter. "Conflict, Complexity, and Secularization in the History of Science and Religion." In B. Lightman, ed. Rethinking history, science, and religion: An Exploration of Conflict and the Complexity Principle, 2019, 221-234.
• Navarro, Jaume. "Draper In Spain: The Conflicting Circulation of The Conflict Thesis», Zygon® 54. 4 (2019): 1107-1124.
• Nicolaides, Efthymios. "Science and Eastern Orthodoxy." Baltimore: Johns Hopkins University Press, 2012.
• Ungureanu, James C. Science, Religion, and the Protestant Tradition: Retracing the Origins of Conflict. Pittsburgh, PA: University of Pittsburgh Press, 2019.
• Zilsel, Edgar. The Social Origins of Modern Science. Edited by D. Raven, W. Krohn and R. S. Cohen. Dordrecht, Boston and London: Kluwer Academic Publishers, 2003.
• Bhabha, Homi K. The location of culture. New York: Routledge, 2012.
• Chidester, David. Empire of Religion. Chicago and London: University of Chicago Press, 2014.
• Iqbal, Muzaffar. Science and Islam. Westport, CT: Greenwood Press, 2007.
• Klassen, Pamela E. "Christianity as a polemical concept." In J. Boddy and M. Lambek. A Companion to the Anthropology of Religion. London: Wiley-Blackwell, 2013, 344-62.
• Kumar, Deepak. "Reason, science and religion: gleanings from the Colonial Past." Current Science 99.5 (2010): 671-678.
• Lightman, Bernard, ed. Rethinking History, Science, and Religion: An Exploration of Conflict and the Complexity Principle. Pittsburgh, PA: University of Pittsburgh Press, 2019.
• Lopez Jr, Donald, S. Buddhism and Science: A Guide for the Perplexed. Chicago and London: University of Chicago Press, 2009.
• Masuzawa, Tomoko. The Invention of World Religions: Or, How European Universalism was Preserved in the Language of Pluralism. Chicago and London: University of Chicago Press, 2005.
• Nongbri, Brent. Before Religion: A History of a Modern Concept. New Haven, CT: Yale University Press, 2013.
• Scott, Colin. "Science for the West, myth for the rest? The case of James Bay Cree knowledge construction." In L. Nader (ed.) Naked Science: Anthropological Inquiry into Boundaries, Power, and Knowledge, New York: Routledge, 1996, 69-86.
• Stolz, Daniel A. The Lighthouse and the Observatory: Islam, Science, and Empire in late Ottoman Egypt. Cambridge: Cambridge University Press, 2018.
• Thomas, Renny. Science and Religion in India: Beyond Disenchantment. London and New York: Routledge, 2021.
• Falk, Seb. The Light Ages. A Medieval Journey of Discovery, New York: W. W. Norton & Company, 2020.
• Gal, Ofer. The Origins of Modern Science. From Antiquity to the Scientific Revolution. Cambridge: Cambridge University Press, 2021.
• Hannam, James. God's philosophers: How the Medieval World laid the Foundations of Modern Science. London: Icon Books Ltd, 2009.
• Lindberg, David C. The Beginnings of Western Science: The European Scientific Tradition in Philosophical, Religious, and Institutional Context (prehistory to AD 1450). Chicago and London: University of Chicago Press, 2010.
• Numbers, Ronald L., ed. Galileo Goes to Jail and Other Myths about Science and religion. Cambridge, MA: Harvard University Press, 2010.
• Finocchiaro, Maurice, Retrying Galileo, 1633–1992. University of California Press (2005).
• Iliffe, Rob. Priest of Nature: The Religious Worlds of Isaac Newton. Oxford: Oxford University Press, 2017.
• Israel, Jonathan. A Revolution of the Mind: Radical Enlightenment and the Intellectual Origins of Modern Democracy. Princeton: Princeton University Press, 2010.