Μάθημα : Γλώσσα και Επικοινωνία

Έχουν βαθμολογηθεί τα γραπτά σας και η βαθμολογία θα αναρτηθεί σήμερα-αύριο στο νέο φοιτητολόγιο.

65% περίπου βαθμολογήθηκε κάτω από τη βάση! Πρόκειται για παταγώδη αποτυχία της τάξης, δεδομένουν ότι 4/5 θέματα ήταν ήδη γνωστά από τα φυλλάδια και από το τελευταίο μάθημα προετοιμασίας (στο οποίο είχαμε συζητήσει και παρόμοιο παράδειγμα αναδιπλασιασμού στη μορφολογία).

Για την καλύτερη προετοιμασία σας για τις εξετάσεις του Σεπτεμβρίου, επισημαίνω τα ακόλουθα:

1. Στη φωνολογική μεταγραφή οι περισσότεροι/ες χρησιμοποιήσατε ένα δικής σας εμπνεύσεως σύστημα Greeklish (π.χ., /xwthiwn/!). Αντί να γράψετε φωνολογικούς κανόνες και να προσδιορίσετε σε ποιες λέξεις εφαρμόζονται (π.χ., το /k/ τρέπεται σε [c] πριν από μπροστινά φωνήνεντα, όπως στη λέξη [cira]), γράψατε γενικότητες όπως "Ένας κανόνας είναι ότι στη φωνητική μεταγραφή οι λέξεις γράφονται ενωμένες", "στη φωνητική γράφουμε την προφορά, ενώ στη φωνολογία πώς γράφονται οι λέξεις" (!) κ.ά. τέτοια. Κάποιοι χρησιμοποίησαν ένα σύστημα μεταγραφής που χωρίζει τις συλλαβές (;) με '.'. Μαζί με την παράξενη αυτή μεταγραφή, αλλάξατε και ορισμένες λέξεις: π.χ., 'γέλιο' αντί για 'γέλασμα'. Δίδαγμα: Προϋπόθεση της καλής αντιγραφής είναι να ξέρετε από πού αντιγράφετε.

2. Στα γερμανικά, το [ç], με βάση τα δεδομένα, εμφανίζεται μετά από μπροστινά φωνήεντα και [l], το [x] οπουδήποτε αλλού (ή, έστω, μετά από πισινά/κεντρικά φωνήεντα). "Πίσω και μπροστά φωνήεντα" είναι απλώς μια ασύντακτη έκφραση. "Front vowels" και "back vowels" είναι η απάντηση που έδωσε σε ορισμένους το google την ώρα της εξέτασης (δεν μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε και το google translate;). 

3. Με εντυπωσίασε η μεγάλη αποτυχία στο ζήτημα της μορφολογίας. Αρκούσε να πείτε ότι στη γλώσσα αυτή ο πληθυντικός (ρημάτων και ονομάτων) δηλώνεται με αναδιπλασιασμό του αρχικού συνδυασμού ΣΦ (προσοχή: όχι της αρχικής συλλαβής, που μπορεί να είναι ΣΦΣ). Πολλοί αναζήτησαν μορφήματα που δηλώνουν το πρόσωπο, ανακάλυψαν αλλόμορφα κ.ά., που δεν υποστηρίζονται από τα δεδομένα που σας δόθηκαν.

4. Ελάχιστοι έκριναν τους δύο ισχυρισμούς με αναφορά στις αρχές της γλωσσολογίας (προτεραιότητα του προφορικού λόγου για την 4α και προτεραιότητα της συγχρονικής περιγραφής + ετυμολογική πλάνη για την 4β). Οι περισσότεροι/ες γράψατε (ωραίες) εκθέσεις ιδεών. Η συνηθισμένη απάντηση στο 4α ήταν: "όχι μόνο της γραπτής αλλά και της προφορικής" - που σημαίνει ότι δέχεστε την προϋπόθεση της διατύπωσης. Επίσης, στη γλωσσολογία ο όρος "γραμματική" (4α) δεν χρησιμοποιείται με την έννοια του σχολικού βιβλίου.

5. Το ζήτημα "Γλώσσα και εγκέφαλος" ήταν αυτό που οι περισσότεροι ανέπτυξαν επαρκώς. Όμως δεν έλειψε και από εδώ η σύγχυση: "το αριστερό ημισφαίριο του Broca" και "το δεξιό ημισφαίριο του Wernicke", "τις περιοχές Broca - Wernicke συνδέει το μεσολόβιο" κ.ά. Ενδιαφέρον ότι αρκετοί ξεχάσατε να πείτε ότι οι περιοχές αυτές εντοπίζονται στο αριστερό ημισφαίριο.

Παρατήρησα διαδεδομένη σύγχυση εννοιών: "είναι διαφορετικά φωνήματα αλλόφωνα", "εμφανίζονται στην ίδια θέση, άρα είναι αλλόφωνα", "τα αλλόμορφα ç και x" κ.ά. τέτοια πολλά. Επίσης: υπερβολικά πολλές  ασυνταξίες και οι ανορθογραφίες, προτάσεις χωρίς νόημα, ανύπαρκτες επίπλαστες λέξεις... "Το Χ πρόκειται για Ψ" είναι απλώς μια ασύντακτη διατύπωση αντί για το σωστό "το Χ είναι Ψ".

Μια συμβουλή στους/τις δύο που έγραψαν ότι "η ελληνική γλώσσα είναι πρωτογενής", αντίθετα με όλες τις άλλες γλώσσες που είναι "αυθαίρετες" κλπ.: διαβάστε κανένα επιστημονικό βιβλίο αντί να "ενημερώνεστε" αποκλειστικά από το ίντερνετ και τα κοινωνικά δίκτυα.

Εύχομαι καλή προετοιμασία για τις εξετάσεις του Σεπτεμβρίου.Και καλό καλοκαίρι.