Παρουσίαση/Προβολή

Το μάθημα δομείται σε έξι ενότητες. Η πρώτη ενότητα εξετάζει το «πρόβλημα του μετασχηματισμού» των αξιών σε τιμές που αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την ανάλυση των θεωριών ανταγωνισμού στους κλασικούς οικονομολόγους και ιδίως στον Marx. Η δεύτερη ενότητα εξετάζει τις θεωρίες για την παραγωγική και μη παραγωγική εργασία. Στην τρίτη ενότητα αναλύονται οι οικονομικές κρίσεις στον καπιταλισμό που εκκινούν από τις διακυμάνσεις του ποσοστού κέρδους και την μακροχρόνια πτωτική τάση του. Έχοντας αναδείξει την ροπή του καπιταλισμού στις οικονομικές κρίσεις ως εγγενές στοιχείο της λειτουργίας του, στην τέταρτη ενότητα παρουσιάζεται η κίνηση από την καπιταλιστική στη σοσιαλιστική-κομμουνιστική κοινωνία. Στην πέμπτη ενότητα αποτιμάται η εμπειρία της Ένωσης Σοσιαλιστικών Σοβιετικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ) ενώ στην 6η ενότητα με την οποία ολοκληρώνεται ο κύκλος των διαλέξεων παρουσιάζονται κάποιες βασικές θεωρητικές και πολιτικές συζητήσεις για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, με έμφαση στη σχέση ανάμεσα στο σοσιαλισμό και την αγορά.

Στόχος του μαθήματος είναι κατ’ αρχάς η ερμηνεία των σύγχρονων οικονομικών φαινομένων υπό το πρίσμα της πολιτικής οικονομίας ξεκινώντας από ένα μίκρο-επίπεδο ανάλυσης όπως ο προσδιορισμός των τιμών, το οποίο ακολουθεί ένα μέσο-επίπεδο ανάλυσης όπως οι θεωρίες ανταγωνισμού και καταλήγοντας σε ένα μάκρο-επίπεδο ανάλυσης όπως οι οικονομικές διακυμάνσεις και οι θεωρίες κρίσης. Ταυτόχρονα λαμβάνοντας υπόψη τις εγγενείς αντιφάσεις του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής τις οποίες «επιλύει» μέσω της εντεινόμενης εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, στο μάθημα επιχειρείται η εξοικείωση των φοιτητών/τριών με τις βασικές νομοτέλειες της σοσιαλιστικής οικονομίας (στην αλληλεξάρτηση τους με τις υπόλοιπες πλευρές της σοσιαλιστικής κοινωνίας), οι οποίες τη συγκροτούν ως ριζικά διαφορετική από την καπιταλιστική οικονομία και κοινωνία. Αυτός ο στόχος επιδιώκεται με τη συμπληρωματική παρουσίαση και συζήτηση τόσο της πράξης της πρώτης απόπειρας οικοδόμησης της σοσιαλιστικής οικονομίας και κοινωνίας στον 20ο αιώνα όσο και των αντίστοιχων θεωρητικών συζητήσεων που αναπτύχθηκαν στις διάφορες περιόδους μέχρι τις μέρες μας.