Παρουσίαση/Προβολή
Αρχαία ελληνική φιλολογία: Φιλοσοφικά κείμενα (Τμήματα Φιλοσοφίας Γ΄ και Παιδαγωγικό Ε΄) (Χ 2025-2026)
(73ΦΛΓ003,74ΦΑ108) - Ευθυμία Καφρίτσα
Περιγραφή Μαθήματος
Το μάθημα αποσκοπεί στην εξοικείωση των φοιτητών με αντιπροσωπευτικά κείμενα της μεταγενέστερης ελληνικής γραμματείας, που συνιστούν συνέχεια της κλασικής γραμματείας και αποπνέουν τον φιλοσοφικό απόηχο της πλατωνικής, αριστοτελικής, επικούρειας και στωικής κοσμοθεωρίας.
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα:
- έχουν αποκτήσει βασικές γνώσεις για τα γραμματειακά είδη της μεταγενέστερης ελληνικής λογοτεχνίας·
- είναι σε θέση να διακρίνουν τις γλωσσικές και υφολογικές ομοιότητες των κειμένων αυτών με τα κείμενα της κλασικής γραμματείας·
- μπορούν να αποκωδικοποιήσουν τον διακειμενικό διάλογο που συνδέει τους μεταγενέστερους συγγραφείς με τα πρότυπά τους·
- αναγνωρίζουν τις φιλοσοφικές επιδράσεις βάσει των οποίων έχει διαμορφωθεί η πλουτάρχεια εκδοχή της θέασης του ἐπέκεινα ·
- επισημαίνουν τις βασικές ιδέες της κοσμοθεωρίας του Επικτήτου και διακρίνουν τις ομοιότητες και τις διαφορές της θεολογικής του σκέψης με τη χριστιανική σκέψη·
- ερμηνεύουν την έννοια νοῦς στην αρχαία ελληνική και μεταγενέστερη φιλοσοφία, σύμφωνα με τους: Αναξαγόρα, Επίχαρμο, Ευριπίδη, Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Πλωτίνο, Πρόκλο, Αθηναγόρα·
- εντοπίζουν τις αντιθέσεις που διέπουν τη σχέση σώματος και ψυχής στα ερμητικά κείμενα·
- αντιλαμβάνονται ότι το απαραίτητο συμπλήρωμα της πλατωνικής αντίληψης είναι η αθανασία της ψυχής που αντιτίθεται στη θνητότητα του σώματος, ενώ από την άλλη πλευρά συνειδητοποιούν ότι ο Επίκουρος λ.χ. και οι Στωικοί υποστηρίζουν την υλικότητα της ψυχής.
- κατανοούν ότι ο στωικός Μάρκος Αυρήλιος με το έργο του Τὰ εἰς ἐαυτὸν, που περιλαμβάνει τις φιλοσοφικές επιρροές από τους: Επίκτητο, Σενέκα, Ηράκλειτο, Πλάτωνα, Επίκουρο, καθιερώθηκε ως φιλόσοφος-βασιλεύς (πβ. Πλάτωνος Πολιτεία 473 d)·
- διαισθάνονται ότι ο ρήτορας Αίλιος Αριστείδης, Πρὸς Πλάτωνα ὑπὲρ τῶν τεσσάρων 7, εμμέσως με την τεχνική της αποσιώπησης/φενακισμού ασκεί αρνητική κριτική στον Πλάτωνα·
- παρατηρούν ότι ο Βασίλειος Καισαρείας ο Μέγας μέσα από τα παραδείγματα από το έπος και την πλατωνική φιλοσοφία (Πλάτ. Φαῖδρ. 239e-260a) αποδεικνύει ότι την αρχαία ελληνική γραμματεία την αξιοποιεί χωρίς διάθεση λογοκρισίας·
- αποδέχονται τη ρητορική ικανότητα του Λουκιανού, εκπροσώπου της β΄ σοφιστικής, να χειρίζεται επιδέξια τα παραδείγματα, προκειμένου να καταστήσει πειστικό τον λόγο της επιλογής της διανόησης έναντι της χειρωνακτικής εργασίας·
- πληροφορούνται από τον Διογένη Λαέρτιο πώς ο Αριστοτέλης ιεραρχούσε τις σχέσεις των δύο φύλων και ποιον τρόπο ζωής ακολουθούσε ο κυνικός φιλόσοφος Διογένης·
- ανιχνεύουν τόσο στον Αχιλλέα Τάτιο όσο και στον Λόγγο πλατωνικές διακειμενικές επιρροές για την μύηση στο μυστήριο του έρωτα·
- μπορούν να αξιοποιήσουν τις σύγχρονες θεωρίες στη μελέτη των αρχαίων κειμένων·
- έχουν αναπτύξει κριτική ικανότητα κατά την αξιολόγηση και σύγκριση επιστημονικών θεωριών και την εφαρμογή τους στη μελέτη αρχαίων κειμένων·
- έχουν καλλιεργήσει επιστημονική σκέψη και χειρίζονται με τη δέουσα κριτική αποτίμηση τη σχετική σε κάθε κείμενο βιβλιογραφία.
Δρ Ευθυμία Καφρίτσα
ΕΔΙΠ
ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΕΚΠΑ
Ημερομηνία δημιουργίας
Δευτέρα 9 Οκτωβρίου 2023
-
Δεν υπάρχει περίγραμμα