Παρουσίαση/Προβολή

(PHIL1570) -  Ευγενία Μακρυγιάννη

Περιγραφή Μαθήματος

- Το μάθημα της Αρχαϊκής λυρικής ποίησης ξεκινά με γενική εισαγωγή που περιλαμβάνει: Χαρακτηριστικά της αρχαϊκής εποχής και της ποίησής της, ορολογία, μουσικά όργανα, είδη της λυρικής ποίησης, συνθήκες επιτέλεσης (παρουσίασης/εκτέλεσης/παράστασης).
- Προσεγγίζονται οι σημαντικότεροι αρχαϊκοί λυρικοί ποιητές, τα χαρακτηριστικά και το έργο τους με σχολιασμό/ ρμηνεία, μετάφραση επιλεγμένων αποσπασμάτων τους.  Από το έργο ελεγειακών και ιαμβογράφων ποιητών  ερμηνεύονται αποσπάσματα από το σωζόμενο έργο των Αρχίλοχου, Καλλίνου, Τυρταίου, Σημωνίδη, Μίμνερμου, Σόλωνα, Θέογνη (και Θεογνιδείων), Ιππώνακτα, Ανάνιου, β΄) Από το σωζόμενο έργο ποιητών της μελικής (χορικής και μονωδικής) ποίησης σχολιάζονται ποιήματα ή αποσπάσματα του Αλκμάνα, του Αλκαίου, της Σαπφώς, του Στησίχορου, του Ίβυκου, του Ανακρέοντα, του Σιμωνίδη του Κείου, του Πίνδαρου, του Βακχυλίδη. 

- Επανάληψη στα απαγγελλόμενα μέτρα των αρχαϊκών ελεγειακών και ιαμβικών ποιημάτων (και στα σχετικά των μελικών)  Δακτυλικό εξάμετρο, ελεγειακό δίστιχο, ιαμβικό τρίμετρο (μαζί με τον χωλίαμβο/σκάζοντα ίαμβο και τον ισχιορρωγικό), τροχαϊκό τετράμετρο καταληκτικό και τα συναφή μέτρα των επωδών.

Γ΄. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

► Διδακτικά συγγράμματα:

• Felix Budelmann (επιμ.), Οδηγός για την αρχαία ελληνική λυρική ποίηση από το Πανε­πιστήμιο του Καίμπριτζ, μετάφρ. Σπύρος Καρέλας, φιλολογική επιμέλεια – Επίμετρο Ευγενία Δ. Μακρυ­γιάννη, Αθήνα: Gutenberg 2020: - Felix Budelmann, «Εισαγωγή», σελ. 33-58, -  Chris Carey, «Είδος, περίσταση και παράσταση», σελ. 61-84, - Mark Griffith, «Η αρχαία ελληνική λυρική ποίηση και η θέση των ανθρώπων στον κόσμο», τα υποκεφάλαια: «Μοίρα, τύχη και ηθική», σελ. 140-145, «Το συμπόσιον - μικρόκοσμος της ανθρώπινης κατάστασης», σελ. 152-155, - Barbara Graziosi & Johannes Haubold, «Αρχαία ελληνική λυρική ποίηση και πρώιμη ελληνική  λογοτεχνική ιστορία», σελ. 162-185, - Giovan Battista D'Alessio, «Γλώσσα και πραγματολογία», σελ. 190-192, - Luigi Battezzato, «Μέτρο και μουσική», σελ. 208-213, 216-221, 224-228, - Chris Carey, «Ίαμβος», σελ. 233-258, - Antonio Aloni, «Ελεγεία», σελ. 260-286, - Eveline Krummen, «Αλκμάν, Στησίχορος και Ίβυκος», σελ. 288-304, - Dimitrios Yatromanolakis, «Αλκαίος και Σαπφώ», σελ. 306-335, - Felix Budelmann, «Ανακρέων και Ανακρεόντεια», σελ. 336-347, - Hayden Pelliccia, «Σιμωνίδης, Πίνδαρος και Βακχυλίδης», σελ. 353-374, - Alessandro Barchiesi, «Λυρική ποίηση στη Ρώμη», τα υποκεφάλαια: «Οι εννέα μεγάλοι», σελ. 461-462, «Συνοχή της λυρικής φωνής», σελ. 462-465, - «Χρονολόγιο», σελ. 547-548, - «Γλωσσάριο», σελ. 563-568.  Σημ.: Στο «Ευρετήριο» (σελ. 635 κ.ε.) μπορεί κανείς να δει σε ποιες σελίδες του βιβλίου αναλύονται αποσπάσματα που περιλαμβάνονται στην ύλη. Στις σημειώσεις επίσης των παρουσιάσεων του μαθήματος γίνονται σχετικές παραπομπές.

• Ι. Ν. Περυσινάκης, Αρχαϊκή λυρική ποίηση… Ανθολογία αρχαϊκής λυρικής ποίη­σης με βάση την ἀρετὴ και το ἀγαθόν: κυρίως σελ. 85-105, 107-113, 227-237, 257-261, 322-326, 387-391.
• Αριστόξενος Σκιαδάς, Αρχαϊκός λυρισμός, 1^ος και 2^ος τόμος: γε­νική «Ει­σα­γωγή», εισαγωγές για κάθε ποιητή και σχολιασμός αποσπασμάτων.

► Έγγραφα της η-τάξης: Υλικό με κείμενα, συνο­πτικές εισαγωγές, ερμηνευτικά κ.λπ.

► Γραμματολογία: Χρήσιμο είναι να μελετηθούν τα σχετικά με τα λυρικά είδη και τους λυρικούς ποιητές κεφάλαια α­πό κάποια μεγάλη Ιστορία της αρχαίας ελλη­νι­κής λο­γο­τε­χνίας, π.χ.:

- Albin Lesky (μετάφρ. Αγ. Τσοπανάκης), Ιστορία της αρχαίας ελλη­νι­κής λο­γο­τε­χνίας, συγκεκρι­μέ­να τα κεφάλαια: «Γ. Πα­λαι­ό­τε­ρη λυρική ποίηση», «1. Αρχές και είδη», «2. Ίαμβος», «3. Ελεγεία», «4. Σόλωνας», «5. Λεσβιακό μέλος», «6. Χορική ποίηση», «Δ. Λαϊκός αφηγηματικός πλούτος», «Ζ. Ώριμος αρχαϊκός λυ­ρι­σμός», «1. Θέ­ογνις», «2. Επίγραμμα και σκόλιο», «3. Ανακρέοντας», «4. Μητροπολιτική χορική ποίηση», «5. Χορική λυ­ρική ποίηση»,

- ή/και τα αντίστοιχα σχετικά κεφάλαια α­πό την Ιστορία της αρχαίας ελ­λη­νι­κής λογοτεχνίας με επιμέλεια των P. E. Easter­ling & B. M. W. Knox και την Ιστορία της αρχαίας ελ­λη­νι­κής λογο­τε­χνίας του Fran­co Mon­tanari.

- Βλ. και Φάνης Ι. Κακριδής, Αρχαία ελληνική γραμματολογία, Θεσ/κη: Ίδρυμα Τριανταφυλλίδη 2006.

(https://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/grammatologia/index.html).

Ημερομηνία δημιουργίας

Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2022