Παρουσίαση/Προβολή

(ΑΕΥ1) -  Γεώργιος Αραμπατζής

Περιγραφή Μαθήματος

Το ερώτημα για το χαρακτήρα της πραγματικότητας ξεκινά από την ύπαρξη των φυσικών πραγμάτων (δέντρα, βουνά, ζώα, κλπ.) που ομαδοποιούνται κατά την ομοιότητά τους σε φυσικά είδη (natural kinds). Ένα βασικό ερευνητικό πρόγραμμα της αρχαίας μεταφυσικής, κατά τη σύγχρονη επιστημολογική αντίληψη, ήταν, από τη μια, η γενική περιγραφή όλων των όντων με τρόπο που να αναγνωρίζεται η ειδοποιός διαφορά του κάθε όντος και, από την άλλη, η περιγραφή ενός πρώτου, προνομιακού όντος, του οποίου η γνώση επέτρεπε, λόγω του έξοχου χαρακτήρα του, τη γνώση των υπόλοιπων όντων, που υπολείπονταν ως προς την αξία. Η διάκριση αυτή επέτρεψε την επιβολή μιας ιεραρχίας εντός του φυσικού κόσμου ή, αλλιώς, μια Scala Naturae που ευνοεί το «ανθρώπινο» ως «λογικό» ή «λόγον έχοντα» και ως απείκασμα της υψηλότερης δυνατής νοητής τάξης. Ο υποκειμενισμός της μοντέρνας φιλοσοφίας συνέβαλε στην αντίληψη του ανθρώπινου όντος ως του κυρίως εξόχου, υπό την έννοια αυτού που του επιτρέπεται η γνώση και συνεπαγόμενη χρήση του υπόλοιπου φυσικού κόσμου. Αυτό δεν απέτρεψε τις διακρίσεις μεταξύ ανθρώπων, κάτι που οδήγησε στην αναμόρφωση της ανωτέρω κραταιής αντίληψης. Εμφανίσθηκε η ιδέα ότι η υιοθέτηση της ειδοκρατίας στον φυσικό κόσμο οδηγεί στις ουσίες των όντων αλλά είναι ελλειμματική ως προς την πλήρη κατανόηση της πραγματικότητας (αντι-ουσιοκρατία). Σύγχρονοι φιλόσοφοι, τόσο στον αγγλοσαξονικό όσο και στον ηπειρωτικό χώρο διερωτούνται πλέον ως προς τις σχέσεις ειδισμού ή ειδοκρατίας και πρωτογενών δικαιωμάτων (prima facie) των ειδών. Η αναμόρφωση αυτή των αντιλήψεων συνεπάγεται μια αντίστοιχη ρύθμιση των κανονιστικών πλαισίων εντός των οποίων αναγνωρίζονται τα είδη και, πιθανώς, η δια-ειδοκρατική θέσμιση των φυσικών δικαιωμάτων.  

Ημερομηνία δημιουργίας

Δευτέρα 30 Μαρτίου 2020