Παρουσίαση/Προβολή
Φεμινιστική Φιλοσοφία της Επιστήμης
(86Ε16) - Βανέσσα Σέιφερτ
Περιγραφή Μαθήματος
Το μαθημα έχει δύο βασικούς στόχους. Πρώτον, να αναδείξει τους ανθρώπους που έχουν ξεχαστεί ή και παρεμποδιστεί απο την επιστημονική πρακτική λόγω της απόκλισής τους από το ανδροκεντικό πρότυπο. Σε αυτό το πλαίσιο θα συζητηθούν τα ακολουθα: Ποια η θέση των γυναικών στην επιστήμη? Πώς έχουν παρεμποδιστεί στην επιστημονική πρακτική? Ποιες άλλες ομάδες ανθρώπων έχουν παρεμποδιστεί στην επιστήμη λόγω του φύλου, της φυλής ή/και τους σεξουαλικού τους προσανατολισμού?
Δεύτερον, θα παρουσιαστούν οι θέσεις που έχουν αναπτυχθεί στη φεμινιστική φιλοσοφία της επιστήμης. Συγκεκριμένα, θα γίνει κατανοητό πώς το φύλο επηρεάζει και πρέπει να επηρεάζει τις αντιλήψεις μας για την επιστημονική γνώση, τους επιστήμονες, και τις επιστημονικές πρακτικές.
Για τη παρακολούθηση του μαθήματος δεν απαιτείται εξειδικευμένη γνώση των επιστημών ή κάποιου συγκεκριμένου φιλοσοφικού πεδίου.
**Εικονα: Η Υπατία παρατηρεί τα άστρα (Αστρονόμος/Φιλόσοφος/Μαθηματικός, 370-415 π.Χ., Αλεξάνδρεια)
Ημερομηνία δημιουργίας
Παρασκευή 1 Οκτωβρίου 2021
-
Περιεχόμενο μαθήματος
Στο μάθημα θα συζητηθεί πώς οι κυρίαρχες ανδροκεντρικές αντιλήψεις γύρω απο την επιστημονική γνώση βλάπτουν τις γυναίκες και εμποδίζουν την παρουσία τους στην επιστημονική πρακτική. Θα συζητηθούν οι διάφοροι τρόποι με τους οποίους οι γυναίκες έχουν αποκλειστεί από την επιστημονική έρευνα και θα παρουσιαστούν οι κύριες φεμινιστικές θέσεις για το πώς μπορεί να αποτραπεί αυτός ο αποκλεισμός. Θα παρουσιαστούν φεμινιστικές γνωσιοθεωρίες, φεμινιστικές κριτικές και αντιλήψεις της αντικειμενικότητας, καθώς και τα βασικά ερωτήματα που εγείρονται στο πλαίσιο της φεμινιστικής μεταφυσικής. Επίσης, θα συζητηθεί η διάκριση μεταξύ βιολογικού και κοινωνικού φύλου τόσο σε σχέση με το φεμινισμό όσο και σε σχέση με το ερώτημα του ρεαλισμού. Τέλος, θα συζητηθούν άλλα είδη διακρίσεων που υπάρχουν και επηρεάζουν την επιστημονική γνώση και πρακτική, και θα παρουσιαστεί η συνδρομή της φεμινιστικής φιλοσοφίας της επιστήμης στη κατανόηση και τον υπερκερασμό των διακρίσεων στις επιστήμες.
Βασική Βιβλιογραφία
- Schiebinger Londa, Ο νους δεν έχει φύλο? Οι γυναίκες στις απαρχές της νεωτερικής επιστήμης, Εκδ. Κάτοπτρο
- Φάρα Πατρίτσια, Ιδιοφυείς ανώνυμες γυναίκες που άλλαξαν την επιστήμη, Εκδ. Μελάνι
** Εκτεταμένη βιβλιογραφία θα βρείτε στα έγγραφα
Μαθησιακοί στόχοι
Με την επιτυχή παρακολούθηση του μαθήματος
- θα κατανοήσετε πώς ο αποκλεισμός των γυναικών και οι ανδροκεντρικές αντιλήψεις έχουν επηρεάσει την επιστημονική γνώση, ανάπτυξη και πρακτική
- θα κατανοήσετε ότι η επιστημονική πρακτική δεν είναι ουδέτερη και θα ανιχνεύσετε τις αξίες που επηρεάζουν και διαμορφώνουν την επιστημονική γνώση
- θα μπορείτε να αναλύσετε κριτικά τις προεκτάσεις των φεμινιστικών προσεγγίσεων για την επιστημονική πρόοδο
- θα γνωρίσετε το έργο φανταστικών γυναικών στις επιστήμες!
Μέθοδοι αξιολόγησης
Η μέθοδος αξιολογησης περιλαμβάνει δύο υποχρεωτικά στοιχεία:
1. Μία προφορική παρουσίαση στο μάθημα (ατομική ή ομαδική)
2. Μία ατομική γραπτή εργασία (μέχρι 3000 λέξεις) παραδοτέα κατά το πέρας της χειμερινής εξεταστικής.
Η παρουσίαση είναι υποχρεωτική αλλά δεν συμβάλλει στο τελικό βαθμό. Ο τελικός βαθμός θα προκύψει μόνο από τη γραπτή εργασία.
Συγκεκριμένα,
- Η παρουσίαση θα γίνει κατά τις διαλέξεις του μαθήματος και δεν βαθμολογείται (αλλα είναι υποχρεωτική). Μπορεί να είναι ατομική ή ομαδική (μέχρι 2 ατομα) και δεν θα διαρκεί πάνω απο 10-15 λεπτά. Οι παρουσιάσεις θα αφορούν τη ζωή και το έργο ενός ή μίας επιστήμονα που μπορεί να είχε υποστεί διάκριση λόγω του φύλου, της φυλής ή του σεξουαλικού του/της προσανατολισμού. Οι φοιτητές θα μπορούν να επιλέξουν το πρόσωπο είτε απο μία λίστα είτε να προτείνουν από μόνοι τους (μετά από συνεννόηση με τη διδάσκουσα). Στόχος της παρουσίασης είναι να αναπτυχθεί ένας υγιής διάλογος μεταξύ των φοιτητών ώστε εμπράκτως να ωφελήσει το μάθημα στη κατανόηση και τον υπερκερασμό των διακρίσεων.
- Η γραπτή ατομική εργασία έχει ανώτατο όριο τις 3000 λέξεις. Η εργασία- ή τουλάχιστον ένα προσχέδιό της- πρέπει να παραδωθεί μέχρι τη τελευταία μέρα της χειμερινής εξεταστικής. Οι φοιτητές/τριες θα μπορούν να διαλέξουν το θέμα της ατομικής γραπτής εργασίας τους μέσα από μία προτεινόμενη λίστα ερωτημάτων. Στόχος της εργασίας είναι οι φοιτητές/τριες να μελετήσουν σε βάθος ένα θέμα στη φεμινιστική φιλοσοφία της επιστήμης και να αναλύσουν κριτικά συγκεκριμένα επιχειρήματα. Η εργασία είναι υποχρεωτική και καθορίζει τον τελικό βαθμό.
Μέθοδοι διδασκαλίας
Το μάθημα θα διδαχθεί κατά κύριο λόγο μέσω προφορικών διαλέξεων από τη διδάσκουσα.
Βασικό εργαλείο του μαθήματος είναι το eclass. Τόσο στα Έγγραφα όσο και στους Συνδέσμους θα βρείτε εκτεταμένο υλικό πάνω στα θέματα που θα συζητηθούν στη τάξη.
Επίσης, κατά τη διάρκεια του εξαμήνου θα φιλοξενηθούν ομιλητές απο το εξωτερικό και την Ελλάδα για να μιλήσουν για κάποιο επίκαιρο θέμα στη φεμινιστική φιλοσοφία. (περισσότερες λεπτομέρεις σύντομα)
Τελος, μέρος μίας διάλεξης θα αφιερωθεί στην γραφή (σεμινάριο γραφής). Θα συζητηθούν οι βασικές δυσκολίες στο γράψιμο ενός φιλοσοφικού κειμένου και θα δοθούν συμβουλές για το πώς να βελτιώσετε το γράψιμό σας.