Παρουσίαση/Προβολή

(PSPA116) -  Καθηγήτρια Εμμανουέλα Δούση, Δρ. Λυδία Αβράμη

Περιγραφή Μαθήματος

ΠΜΣ Διεθνής και Ευρωπαϊκή Διακυβέρνηση και Πολιτική

Ακαδημαϊκό έτος 2021-2022

 

«ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ»

Μάθημα επιλογής εαρινού εξαμήνου

 

Διδάσκουσες:

Αν. Καθηγήτρια Εμμ. Δούση

Δρ. Λυδία Αβράμη

 

 

Ι. Αντικείμενο και στόχοι του μαθήματος

Κατά πόσο οι προσεγγίσεις και οι πολιτικές που ακολουθούνται για την προστασία του περιβάλλοντος σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο είναι αποτελεσματικές; Πρόκειται για ένα ερώτημα που παραμένει στο επίκεντρο της επιστημονικής συζήτησης και απέκτησε εκ νέου μεγαλύτερο ενδιαφέρον μετά τη θέση σε ισχύ της Συμφωνίας των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή τον Νοέμβριο του 2016.

Αντικείμενο του μαθήματος είναι η εποπτική παρουσίαση του διεθνούς συστήματος περιβαλλοντικής προστασίας και οι ειδικότερες εκφάνσεις του. Το μάθημα αποσκοπεί στη μελέτη και ανάλυση της ακαδημαϊκής βιβλιογραφίας, των πρωτογενών δεδομένων και περιπτώσεων μελετών της περιβαλλοντικής διακυβέρνησης. Εστιάζει στις διαφορετικές προσεγγίσεις διαχείρισης, στα εργαλεία πολιτικής, στο ρόλο των κύριων δρώντων και θεσμών που εμπλέκονται σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο στη διαμόρφωση πολιτικών αντιμετώπισης, πρόληψης και διαχείρισης των επιμέρους περιβαλλοντικών ζητημάτων, όπως η κλιματική αλλαγή, η ατμοσφαιρική ρύπανση, η διαχείριση απορριμμάτων και αποβλήτων, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, οι κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανισότητες, η απομείωση της στιβάδας του όζοντος και η θαλάσσια ρύπανση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διεπιστημονική προσέγγιση των ζητημάτων περιβαλλοντικής διακυβέρνησης και των κύριων διλλημάτων πολιτικής, ενθαρρύνοντας την ακαδημαϊκή συζήτηση όσον αφορά τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές πτυχές τους.

Ειδικότερα, σκοπός του μαθήματος είναι:

• η διερεύνηση της γένεσης και εξέλιξης της διεθνούς περιβαλλοντικής συνεργασίας και της σταδιακής μετάβασης σε ένα σύστημα παγκόσμιας περιβαλλοντικής διακυβέρνησης,
• η κατανόηση του συστήματος περιβαλλοντικής διακυβέρνησης,
• η χαρτογράφηση των εμπλεκόμενων δρώντων,
• η ανάδειξη των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών διαστάσεων των επιμέρους ζητημάτων περιβαλλοντικής διακυβέρνησης,
• η απόκτηση ολοκληρωμένης και σφαιρικής γνώσης για τις πολιτικές και τις προκλήσεις που θέτει η διεθνοποίηση της προστασίας του περιβάλλοντος,
• η ανάπτυξη κριτικής αντίληψης και διεπιστημονικής προσέγγισης των περιβαλλοντικών ζητημάτων,
• η κατανόηση της συνέργειας με άλλες διεθνείς και ευρωπαϊκές πολιτικές (εμπόριο, ενέργεια κλπ.)

 

ΙΙ. Απαιτήσεις του μαθήματος και αξιολόγηση

Οι φοιτητές που θα επιλέξουν το μάθημα θα πρέπει να παρακολουθούν τις διαλέξεις, να μελετούν την προτεινόμενη βιβλιογραφία και να συμμετέχουν στη συζήτηση μέσα στην τάξη. Στην αξιολόγησή τους θα συνεκτιμηθούν:

• η εκπόνηση εργασίας και η προφορική παρουσίασή της (40% της τελικής βαθμολογίας)⋅
• η ενεργός συμμετοχή στο μάθημα (10% της τελικής βαθμολογίας)⋅
• η εξέταση στο τέλος του εξαμήνου (50% της τελικής βαθμολογίας).

ΙΙΙ. Βασική βιβλιογραφία

- Bodansky D. (2010). The Art and Craft of International Environmental Law, USA: Harvard College.

-  Leichenko R. and O'Brien K. (2019). Climate and Society: Transforming the Future, 1st Edition, Cambridge; Medford, MA: Polity.

- Δούση Ε. (2014). Η περιβαλλοντική διακυβέρνηση σε κρίση, Αθήνα: Παπαζήσης.

Για εξειδικευμένη βιβλιογραφία βλ. παρακάτω χωριστά για κάθε διάλεξη. Σημειώνεται ότι οι φοιτητές μπορούν να παραλάβουν τα άρθρα (και όχι τα βιβλία) που αναφέρονται στη βιβλιογραφία από το γραφείο της διδάσκουσας σε ηλεκτρονική μορφή (απαραίτητη προϋπόθεση η προσκόμιση USB).

ΙV. Ύλη και χρονοδιάγραμμα

Η ύλη του μαθήματος μοιράζεται σε δυο μέρη. Το γενικό μέρος εστιάζεται στην περιγραφή των δομών του συστήματος και της χρήσης τους στις διεθνείς σχέσεις. Στο ειδικό μέρος διερευνάται η εφαρμογή των αρχών και διαδικασιών περιβαλλοντικής προστασίας σε καθεστώτα ειδικών ρυθμίσεων (π.χ. θάλασσα, απόβλητα, κλιματική αλλαγή). Τέλος εξετάζεται το πλέον ολοκληρωμένο περιφερειακό σύστημα προστασίας που έχει διαμορφωθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το μάθημα θα πραγματοποιείται κάθε Δευτέρα, ώρα 16:00-19:00. Κατ’ εξαίρεση το πρώτο μάθημα θα πραγματοποιηθεί ημέρα Πέμπτη (24/2/2022).

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη 19 Οκτωβρίου 2010