Παρουσίαση/Προβολή

Εκλογική Κοινωνιολογία
(PSPA130) - Γιάννης Τσίρμπας
Περιγραφή Μαθήματος
Παρουσιάζονται οι κυριότεροι σταθμοί που διαμόρφωσαν τη θεματική και τη μεθοδολογία της εκλογικής κοινωνιολογίας, διερευνάται η επίδραση των διαφόρων κοινωνικοδημογραφικών μεταβλητών στην ατομική εκλογική συμπεριφορά και εξετάζονται τα κυριότερα θεωρητικά υποδείγματα για την ανάλυση και ερμηνεία των εκλογικών δεδομένων. Επίσης, αναλύονται επίσης οι βασικές αρχές των εκλογικών συστημάτων. Ακολούθως, με βάση τη θεματική και τη μεθοδολογία που έχει αναπτυχθεί, εξετάζονται οι σημαντικότεροι σταθμοί στην ελληνική εκλογική σκηνή από το 1864 μέχρι τον 21ο αιώνα.
Το μάθημα αποσκοπεί:
- Στην κατανόηση των βασικών παραμέτρων και των διαφορετικών εκδοχών της εκλογικής διαδικασίας.
- Στην κατανόηση των εκλογικών συστημάτων ως μηχανισμών μετατροπής των ψήφων σε αντιπροσώπευση.
- Στη σύνθεση των διαφορετικών προσεγγίσεων της εκλογικής συμπεριφοράς.
- Στην επισήμανση των σημαντικότερων εξελίξεων και των κυριότερων «στιγμών» της ελληνικής εκλογικής ιστορίας.
Περιεχόμενο του μαθήματος
- Εκλογές: Βασικές έννοιες.
- Εκλογική Γεωγραφία και Πολιτική Οικολογία
- Το μικροκοινωνιολογικό υπόδειγμα της σχολής του Columbia.
- Η κομματική ταύτιση και το ψυχοκοκοινωνιολογικό υπόδειγμα της σχολής του Michigan.
- Οι καμπάνιες, οι δημοσκοπήσεις, τα θέματα και τα πρόσωπα.
- Διαιρετικές τομές: To μακροκοινωνιολογικό μοντέλο των Lipset-Rokkan
- Θεωρία ορθολογικής επιλογής και εκλογική συμπεριφορά.
- Τα πλειοψηφικά εκλογικά συστήματα.
- Τα αναλογικά εκλογικά συστήματα.
- Βασικές έννοιες και εργαλεία για την ανάλυση των εκλογών: οι εκλογές δεύτερης τάξης, δείκτες εκλογικής μεταβλητότητας και εθνικοποίησης της ψήφου.
- Ελληνική εκλογική ιστορία: 1864-1936.
- Ελληνική εκλογική ιστορία: 1946-1967.
- Ελληνική εκλογική ιστορία: 1974-21ος αιώνας.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα έχουν αποκτήσει μια ολοκληρωμένη ιδέα της εξέλιξης της ανάλυσης της εκλογικής συμπεριφοράς σε διεθνές επίπεδο, θα μπορούν να κατανοήσουν τους βασικούς μηχανισμούς των εκλογικών συστημάτων, θα είναι σε θέση να εντοπίσουν αναλογίες, συνέχειες και ρήξεις στην ελληνική εκλογική ιστορία, καθώς και να κατανοήσουν και να ανα-συνθέσουν εκλογικά αποτελέσματα.
Εξέταση μαθήματος
Για την εξέταση του μαθήματος απαιτείται η υποβολή γραπτής εργασίας με θέμα σχετικό με τις εκλογές, κατά προτίμηση όχι αμιγώς θεωρητική, αλλά και με πρωτογενή εμπειρική διάσταση (ανάλυση κάποιου υλικού, διεξαγωγή συνεντεύξεων ή συμπλήρωση ερωτηματολογίων κλπ). Η εργασία μπορεί να είναι ατομική ή ομαδική. Τα θέματα είναι γενικώς αρκετά ελεύθερα και δεν χρειάζεται να εγκριθούν από τον διδάσκοντα, αν και καλό θα ήταν να υπάρχει μια σχετική ενημέρωση.
Δεν υπάρχει αυστηρό όριο λέξεων για την εργασία, η οποία ωστόσο, αν είναι ατομική, δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 2500 λέξεων. Οι εργασίες πρέπει να ακολουθούν όλους τους ακαδημαϊκούς κανόνες εκπόνησης εργασιών: να εφαρμόζουν ένα από τα γνωστά συστήματα παραπομπών/βιβλιογραφικών αναφορών (APA, Harvard, Chicago κλπ), να μην είναι προϊόντα πλαγιαρισμού, να έχουν μια ορθή δομή, στην οποία ενδεικτικά να περιλαμβάνεται εισαγωγή, σαφής δήλωση του θέματος/ερωτήματος, θεωρητική επισκόπηση, υποθέσεις (αν χρειάζεται), μεθοδολογία συλλογής δεδομένων και ανάλυσης/περιγραφή υλικού (αν χρειάζεται), συζήτηση, επίλογος-συμπεράσματα.
Η προθεσμία υποβολής των εργασιών σε αντίστοιχο πεδίο του eclass γίνεται περίπου μία εβδομάδα πριν την προφορική εξέταση του μαθήματος και αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για αυτή. Συγκεκριμένες οδηγίες βγαίνουν μέσω ανακοίνωσης προς το τέλος του εξαμήνου. Η εργασία μπορεί να πριμοδοτήσει τη συνολική βαθμολογία, ανάλογα με την ποιότητά της.
Η προφορική εξέταση γίνεται σε ομάδες των 4-5 ατόμων και εκεί καλύπτονται όλες οι ευρείες θεματικές του μαθήματος.
Ημερομηνία δημιουργίας
Παρασκευή 9 Μαρτίου 2012
-
Βιβλιογραφία
Το μάθημα πραγματεύεται τα βασικά μοντέλα εκλογικής συμπεριφοράς, τις δημοσκοπήσεις, τα εκλογικά συστήματα και την ελληνική εκλογική ιστορία.
Βασική βιβλιογραφία/Συγγράμματα
Βούλγαρης, Γ. & Νικολακόπουλος, Η. (επιμ.) (2014) 2012: Ο Διπλός Εκλογικός Σεισμός, Αθήνα, Θεμέλιο.
Γεωργιάδου, Βασιλική και Καφέ, Αναστασία (2018) Εκλογική Συμπεριφορά. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Νικολακόπουλος, Ηλίας (2012) Των Εκλογών τα Πάθη, Εκδόσεις: Alter Ego.
Τεπέρογλου, Ε. (2016) Οι άλλες «εθνικές» εκλογές: Αναλύοντας τις Ευρωεκλογές στην Ελλάδα, 1981-2014 [Προλογικά σημειώματα Hermann Schmitt, Ηλίας Νικολακόπουλος], Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.
Mayer, Nonna (2005) Εκλογική Συμπεριφορά: Ιστορικές διαδρομές και μοντέλα ανάλυσης