Παρουσίαση/Προβολή

(SOC129) -  Λάουρα Αλιπράντη

Περιγραφή Μαθήματος

Κοινωνιoλογία της Οικογένειας -  2021

 Διδάσκουσα: Δρ. Λάυυρα Μαράτου-Αλιπράντη

 Περίγραμμα  Μαθήματος

Όλες οι  κοινωνίες έχουν θεσμοθετήσει κάποιο είδος οικογενειακού συστήματος (κλειστό ή ανοιχτό), μονογαμία ή πολυγαμία, το οποίο πηγάζει εν μέρει από βιολογική ανάγκη και εν μέρει από την κοινωνική ανάγκη.  Η οικογένεια αποτελεί  το βασικό στοιχείο οργάνωσης τόσο του συλλογικού όσο και του ατομικού μας βίου. Αντίθετα με την αντίληψη ότι η οικογένεια κάθε μήνα, κάθε χρόνο, κάθε δεκαετία, γνωρίζει μία «επανάσταση», τα χαρακτηριστικά που την διακρίνουν στο τέλος του 19ου αιώνα, τα ξαναβρίσκουμε  100 χρόνια μετά.  Ωστόσο, στη διάρκεια αυτού του αιώνα, η οικογένεια  γίνεται    προοδευτικά περισσότερο «ιδιωτική», το πεδίο και ο χώρος δηλαδή όπου τα άτομα προσπαθούν να προστατέψουν την ατομικότητά τους και ταυτόχρονα    πιο «δημόσια» όπου το κράτος ελέγχει, υποστηρίζει και  ρυθμίζει τις σχέσεις των μελών της οικογένειας.

Με τη συγκρότηση της  Κοινωνιολογίας ως επιστήμης,  τον 19^ο αιώνα, η οικογενειακή ομάδα αντιμετωπίζεται  εξαρχής ως καίριο κοινωνικό φαινόμενο που αναπαραγάγει τις θεμελιώδεις αξίες της κοινωνίας και αποτελεί αντικείμενο μελέτης και εμπειρικής διερεύνησης. Η Κοινωνιολογία της Οικογένειας γίνεται αυτόνομος κλάδος μεταπολεμικά και γνωρίζει μεγάλη άνθηση μέσα από μια ποικιλία θεωρητικών προσεγγίσεων και ζητημάτων που θίγει. Έχει βέβαια έντονο εμπειρικό προσανατολισμό και αναπτύσσεται κυρίως στις ΗΠΑ. Οι αλλαγές στην οικογένεια και η δυναμική τους εξετάζονται σε συνάρτηση με την εκβιομηχάνιση και τον κοινωνικό εκσυγχρονισμό, ενώ στα πλαίσια της φεμινιστικής προβληματικής το ενδιαφέρον εστιάζεται στο πλέγμα γυναίκα – οικογένεια-επαγγελματική απασχόληση, ρόλοι και υποχρεώσεις. 

Στο πλαίσιο των εισηγήσεων θα αναφερθούμε  στην κοινωνιολογική ανάλυση της  οικογένειας, στην εννοιολόγιση  και στον  προσδιορισμό  των  εννοιών οικογένεια/ συγγένεια,  στη διαδρομή  της  οικογένειας  στο  χρόνο, στην  επιστημονική προσέγγιση της οικογένειας  αναλύοντας   τόσο τις πρώτες  θεωρητικές  προσεγγίσεις που διατυπώθηκαν  από τον  19^ο αιώνα όσο  και  τις νεότερες διατυπώσεις.    

Θα εξετάσουμε  τη μορφή και τις λειτουργίες της  οικογενειακής ομάδας χθες και  σήμερα, τις όψεις της σύγχρονης οικογένειας,  τις  δομικές μεταβολές της   οικογένειας.   τα νέα  σχήματα συμβίωσης και  την  ποικιλία  των  οικογενειακών καταστάσεων,  τον  επαναπροσδιορισμό των  ρόλων  των  ανδρών  και  των  γυναικών στο  πλαίσιο της  οικογενειακής ζωής,   τις  διαγενεακές σχέσεις   και ανταλλαγές   μεταξύ  των  δυο γενεών  στοιχεία που  αναδύουν  τη ρευστότητα της σημερινής οικογένειας.      Θα αναφερθούμε   ακόμη στους έμφυλους ρόλους, όπως διαμορφώνονται σήμερα,  και στις   πρακτικές   των  συντρόφων /συζύγων  όσον  αφορά  την  κατανομή  των  οικιακών εργασιών στην ιδιωτική σφαίρα.  

Διερευνώντας τις   εξελίξεις  ως προς  τα οικογενειακά δημογραφικά δεδομένα (γάμοι, ηλικία γάμου και τεκνοποίησης, διαζύγια, μέγεθος  και  μορφές οικογένειας κλπ)  μέσα από  τα στατιστικά δεδομένα  και  τις  χρονοσειρές, θα   μπορέσουμε  να  κατανοήσουμε τις σύγχρονες τάσεις, τις συμπεριφορές και τις επιλογές των  συζύγων/συντρόφων  στα  ζητήματα  δημιουργίας ή μη   οικογένειας και   απόκτησης παιδιού-ών. Τα    στατιστικά  δεδομένα  μας δίνουν  μια  εικόνα    των  μεταβολών στη δομή  της οικογένειας  και μας επιτρέπουν  συγχρόνως να  προβληματιστούμε  σχετικά με τις  προοπτικές της οικογένειας.

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη 12 Οκτωβρίου 2021