Πρωτεϊνοσύνθεση
Η πρωτεϊνοσύνθεση αποτελεί ζωτικής σημασία συνεχή δραστηριότητα όλων των κύτταρων, για ορισμένους δε τύπους κυττάρων την κύρια λειτουργία τους.
Τα κυτταρικά οργανίδια που κυρίως συμμετέχουν στην πρωτεϊνοσύνθεση είναι ο πυρήνας ( DNA ) και τα ριβοσώματα.
Το DNA περιέχει κωδικοποιημένο το σύνολο των πληροφοριών που απαιτούνται για τη σύνθεση των αναγκαίων για κάθε κύτταρο πρωτεϊνών. Η διαδικασία λοιπόν της πρωτεϊνοσύνθεσης ξεκινά από τον πυρήνα με την μεταγραφή του DNA με τη διαδικασία της σύνθεσης του ειδικού συμπληρωματικού μορίου, του αγγελιοφόρου RNA ( mRNA ). Στη συνέχεια το μόριο του mRNA εισέρχεται στο κυτταρόπλασμα και συνδέεται με τα ριβοσώματα, τα οποία αποτελούν την έδρα της πρωτεϊνοσύνθεσης.
Η πρωτεϊνοσύνθεση λαμβάνει χώρα μέσω αλληλεπίδρασης ριβοσωμάτων, RNA και αδρού ενδοπλασματικού δικτύου
Η διαδικασία της πρωτεϊνοσύνθεσης αρχίζει στο κυτοσόλιο όπου το αγγελιοφόρο (messenger) RNA προσκολλάται στα ελεύθερα ριβοσώματα και με το μηχανισμό της μετάφρασης παράγεται το νέο πεπτίδιο, Το πρώτο τμήμα της πρωτεΐνης που σχηματίζεται, αποτελεί την αλληλουχία - σηματοδότη ( signal sequence ), η οποία είναι διαφορετική για τις πρωτεΐνες που προορίζονται να παραμείνουν στο κυτοσόλιο, σε σχέση με εκείνες που θα εισέλθουν στις μεμβράνες του κυττάρου ή θα εκκριθούν.
Τα ριβοσώματα, που παράγουν πρωτεΐνες με αλληλουχία-σηματοδότη μεμβρανικών ή εκκρινόμενων πρωτεϊνών, προσκολλώνται στην επιφάνεια του ΕΔ όπου συνεχίζεται και ολοκληρώνεται η διαδικασία της μετάφρασης του νέου πεπτιδίου (Εικόνα 7)
Η πρωτεϊνοσύνθεση στο αδρό ΕΔ έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή μεμβρανικών πρωτεϊνών που προσκολλώνται στη μεμβράνη του ΕΔ ή την παραγωγή πρωτεϊνικών προϊόντων που προορίζονται για έκκριση ή κατακράτηση, τα οποία εισέρχονται στην κοιλότητα του ΕΔ. Οι παραγόμενες νέες πρωτεΐνες ακολούθως εισέρχονται στο λείο ΕΔ για να μεταφερθούν στη συσκευή Golgi.
|