Μάθημα : Σεμινάριο: Kant

Η καντιανή δεοντοκρατία και ο μιλιανός ωφελιμισμός ως μορφή συνεπειοκρατίας, αμφότερες από τις πλέον καθοριστικές ηθικές παραδόσεις μέχρι και σήμερα, αποσκοπούν στην παροχή συστηματικών προσεγγίσεων στην ηθική συλλογιστική, ωστόσο διαφέρουν θεμελιωδώς ως προς τις θέσεις τους για την πηγή και τη δικαιολόγηση των ηθικών αρχών. Τούτων δοθέντων, θα διερευνήσουμε την εστίαση του Καντ στην αυτονομία, την καθολικότητα και την ορθολογικότητα ως βάση του ηθικού νόμου, αντιπαραβάλλοντάς την με την εστίαση του ωφελιμισμού στη μεγιστοποίηση της συνολικής ευημερίας και των συνεπειών. Θα εμβαθύνουμε σε ζητήματα ηθικής κανονιστικότητας, αντιπαραβάλλοντας την ηθική με βάση το καθήκον έναντι της ηθικής με βάση τις συνέπειες, αναλύοντας τα μεταηθικά θεμέλια για την ηθική αντικειμενικότητα και τη δικαιολόγηση. Θα συζητήσουμε αναλυτικά και κριτικά λοιπόν πώς κάθε θεωρία αντιμετωπίζει βασικά μεταηθικά ερωτήματα σχετικά με την ηθική αντικειμενικότητα, την κανονιστικότητα και τη φύση της ηθικής αλήθειας. Στόχος θα είναι να καταλήξουμε σε συμπεράσματα σχετικά με τα πλεονεκτήματα και τους περιορισμούς αυτών των προσεγγίσεων ως προς την παροχή ενός συνεκτικού μεταηθικού θεμελίου για την ηθική, κοινωνικοπολιτική και πολιτισμική σκέψη και δράση στη συγχρονία μας.

Immanuel Kant, Groundwork of the Metaphysics of Morals, [Εισαγωγή και Ενοτ. Ι]

Immanuel Kant, Critique of Practical Reason, [επιλεγμένα χωρία για την αυτονομία και τον ορθό λόγο].

John Stuart Mill, Utilitarianism, Κεφάλαια 1 και 2.

John Stuart Mill, On Liberty, Κεφάλαια 2, 3 και 4.

Barbara Herman, The Practice of Moral Judgment [κεφάλαια σχετικά με τον καντιανό ηθικό νόμο και τις κανονιστικές του συνέπειες].

Roger Crisp, Mill on Utilitarianism [κεφάλαια που διερευνούν τη μεταηθική θεμελίωση του ωφελιμισμού].

Christine Korsgaard, The Sources of Normativity [επιλεγμένες ενότητες που συγκρίνουν την καντιανή με την ωφελιμιστική προσέγγιση της κανονιστικότητας].

T.M. Scanlon, “Contractualism and Utilitarianism”

Derek Parfit, On What Matters [επιλεγμένες ενότητες που συγκρίνουν τη δεοντολογία και τον επαγωγισμό].

Julia Driver, “The History of Utilitarianism” [σημεία για την μεταηθική εξέλιξη και την κριτική του ωφελιμισμού].