Μάθημα : ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ & ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

1. Γκ. Κουρμπέ: "To δάσος το φθινόπωρο" (1841). Ρεαλιστική ακρίβεια.

2. Α. Μπίρσταντ: Φθινοπωρινά δάση (1886). Πολύχρωμο περιπλεκόμενο σκηνικό. Αίσθηση απομόνωσης. Μερικά πεσμένα φύλλα και θάμνοι σε πρώτο πλάνο σηματοδοτούν ότι ο χειμώνας πλησιάζει. 

3. Κ. Μονέ: "Η αίσθηση του φθινοπώρου στην Αρζεντέιγ" (1873). Απόγευμα με μεταβαλλόμενο φως και ήρεμη, ειρηνική ατμόσφαιρα. Σε κάθε όχθη του Σηκουάνα, μερικά δέντρα δεν έχουν χάσει ακόμη το φύλλωμά τους, ενώ άλλα έχουν ήδη γίνει καφέ και πορτοκαλί. 

4. Φ. Χίλντε Χάσαμ: "Παρισινή λεωφόρος το φθινόπωρο". Βροχερή μέρα στην ιμπρεσιονιστική πρωτεύουσα καλυμμένη με φθινοπωρινά φύλλα και με υγρά πεζοδρόμια που αντανακλούν τον βαρύ ουρανό.

5. Γκ. Κλιμτ: "Δάσος με σημύδες" (1902). Η θνητότητα της φύσης ή απλώς μια εικόνα της εξοχής.

6. Β. Καντίνσκι: "Φθινόπωρο στη Βαυαρία" (1908). Η εξπρεσιονιστική αφαίρεση πρόδρομη της αφηρημένης ζωγραφικής. Πάντως, ο παρατηρητής μπορεί ακόμα να διακρίνει τα οπτικά χαρακτηριστικά αυτής της εικόνας. Υπάρχουν κλαδιά οξιάς στη μία πλευρά του πεζόδρομου, έλατα και άλλα  αειθαλή στην απέναντι πλευρά του, ενώ πάνω από το μικρό τσιμεντένιο φράγμα, μια Εκκλησία με το καμπαναριό της στο βάθος.

7. Ε. Χόπερ: "Οκτώβρης στο Κέιπ Κοντ" (1946). Σκηνή ερημικής εθνικής οδού, όπως φαίνεται από ένα διερχόμενο αυτοκίνητο. Φθινοπωρινό φως. Βαθιά σιωπή κι ακινησία. 

Τώρα, η μαγευτική ατμόσφαιρα του φθινοπώρου από σύγχρονους καλλιτέχνες.

8. Γ. Πάισαρ: "Φως σε ασημί σταγόνες".

9. Ο. Τκάτσχικ: "Χαρά του φθινοπώρου".

Και τώρα ας αρχίσουμε να βάζουμε τα πράγματα περί Τέχνης στην κατ' εμέ τουλάχιστον, σωστή θέση για να απαντήσουμε στο ερώτημα του τίτλου της άσκησης.

Πόσες φορές εν όψει της επαφής με ένα καλλιτεχνικό ή λογοτεχνικό δημιούργημα έχουμε ακούσει ή και πιθανώς πει "Άσε μωρέ! Να ψυχοπλακωθώ;" Ξεκαθαρίζω λοιπόν -προσπαθώ τουλάχιστον- το πλέον βασικό -τα "fundamentals" που λέμε- στην προσέγγιση και επαφή μας με την καλλιτεχνική δημιουργία, επ' αφορμή και των άλλων έργων που συναντάτε στις "Ασκήσεις" μας. Η ατμόσφαιρα που αποπνέουν τα έργα των διαφόρων μορφών της Τέχνης, ποικίλλει ευρύτατα, όπως η ατμόσφαιρα στην ίδια τη  ζωή μας ( χαρμόσυνη, κωμική, διασκεδαστική, περιπαικτική, σατυρική, ειρωνική, δραματική, μελαγχολική, καταθλιπτική, τραγική κοκ ). Πάντα όμως η αληθινή Τέχνη προάγει, μέσω της βαθιάς αισθητικής συγκίνησης και καλλιέργειας - καμία σχέση με τα ρηχά "ανώδυνα" συναισθήματα που μας δημιουργούνται μέσα από τα κινητά μας και άλλες παρόμοιες άψυχες πηγές "επικοινωνίας"... - τη θετική διάθεση για τη ζωή, άρα τη χαρά στην καθημερινότητά μας, καθώς δομικό στοιχείο της Τέχνης είναι η κάθαρση. Η Τέχνη πάντοτε μας καθαίρει, δηλ. ανεξάρτητα από την ατμόσφαιρα που κινείται το έργο Τέχνης, η Τέχνη μέσω των γνήσιων συναισθημάτων που μας προσφέρει (της αισθητικής συγκίνησης) μάς απαλλάσσει από οτιδήποτε δυσάρεστο και βλαβερό για την πραγματική ζωή μας. Ας προσπαθήσουμε να το καταλάβουμε αυτό, αν μπορούμε βέβαια...

Μετά από τα παραπάνω, κατανοώντας ότι "συγκίνηση" σημαίνει "χαρά", προσπαθήστε να "χαρείτε" τη μελαγχολία του παρακάτω τόσο χαρακτηριστικού δείγματος παλιού ελαφρού ιταλικού τραγουδιού (μην κόψετε φλέβες...). Σκεφτείτε τις γιαγιάδες και τους παππούδες σας να ερωτεύονται όχι μέσω κινητών, αλλά χορεύοντάς το στα πάρτι των 60s.

"Μελαγχολία του Σεπτέμβρη"- Πεπίνο ντι Κάπρι.

Μelancolia in Settembre. Peppino Di Capri.mp3

Aς μην λησμονούμε όμως και το ελληνικό ελαφρό τραγούδι. Σε σύγχρονη εκτέλεση από τους Les Au Revoir, ακούμε το τραγούδι του Γ. Σπανού και του Γ. Παπαστεφάνου "Θυμήσου τον Σεπτέμβρη".

Les Au Revoir Θυμήσου τον Σεπτέμβρη.mp3