Μάθημα : Ηθική του Πολέμου

Ο όρος ‘εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας’ εισάγεται από το Διεθνές Δικαστήριο της Νυρεμβέργης (ως μια από τις τρεις πράξεις που ενέπιπταν στην αρμοδιότητα του δικαστηρίου μαζί με τα εγκλήματα κατά της Ειρήνης  και τα Εγκλήματα Πολέμου). Διαφοροποιούνται από τα εγκλήματα πολέμου διότι χαρακτηρίζονται ως συστηματικές κρατικές πολιτικές ακόμα και εν καιρώ ειρήνης και όχι ως συγκεκριμένες πράξεις στρατιωτών στον πόλεμο.  Σημαντικότερη εμφάνισή τους θεωρείται η γενοκτονία των Εβραίων (Σόα). Η ‘Σύμβαση για την πρόληψη και την τιμωρία του εγκλήματος της γενοκτονίας’ των ΗΕ ορίζει ποιες πράξεις ή πολιτικές συνιστούν γενοκτονία και ποιες πράξεις που σχετίζονται είναι κολάσιμες. Ωστόσο η συμπερίληψη στα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στην ιδρυτική πράξη του διεθνούς στρατοδικείου της Νυρεμβέργης (ΙΜΤ) της κατηγορίας περί «απανθρώπων πράξεων που διαπράχθηκαν κατά οποιουδήποτε πληθυσμού αμάχων» τα συσχετίζει με τα εγκλήματα πολέμου.

Συχνή είναι η επίκληση της Νυρεμβέργης στην απόδοση ευθύνης για εγκλήματα πολέμου στην Αμερικανική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ. Το δικαστήριο Μπέρναρντ Ράσελ στο οποίο συμμετέχει ο Ζαν Πωλ Σαρτρ κρίνει του Αμερικανούς στρατηγούς στο Βιετνάμ ως ένοχους εγκλημάτων πολέμου με τη νομολογία της Νυρεμβέργης. Πόσο δικαιολογημένη είναι η επίκληση της Νυρεμβέργης στην περίπτωση αυτή;

Βιβλιογραφία

• • Arendt, Hannah, Δυο επιστολές για τη ρηχότητα του κακού, Άγρα 2017.
  • Bassiouni, Cherif, Crimes Against Humanity historical evolution and contemporary application, M. Cambridge University Press, 2011.
  • Grayling.A.C., Ανάμεσα στις νεκρές πόλεις, μετ/ση Αχιλλέας Φακατσέλης, Κασταλία, 2006.
  • Levinson, S. “Responsibility for Crimes of War”. In War and Moral Responsibility. M. Cohen et al., eds. Princeton, 1974.
  • May, Larry, Crimes against Humanity A Normative Account, (Cambridge Studies in Philosophy and Law), Cambridge University Press, 2005.
  • United Nations, ‘Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide,’ General Assembly resolution 260 A (III) of 9 December 1948.
  • Wasserstorm, R.. “The Relevance of Nuremberg”, In War and Moral Responsibility. M. Cohen et al., eds. Princeton, 1974.
  • Βασιλόγιαννης, Φίλιππος, «Ενώπιον του Δικαστηρίου της Νυρεμβέργης: ο Kelsen και ο Schmitt για την αρχή nullum crimen, nulla poena sine lege,» http://users.uoa.gr/~pvassil/Vassiloyannis.html
  • Η απόφασις της Νυρεμβέργης. Μετ. - προλ. - σημ. Δ. Κ. Περδίκης. Αθήνα, 1960. (Το πλήρες κείμενο της απόφασης του δικαστηρίου)
  • Σαρτρ, Ζαν Πωλ, «Το Δικαστήριο Μπέρναρντ Ράσελ», στο Πολιτικά και αυτοβιογραφικά κείμενα, μετ/σηΔημήτρης Δημητριάδης, Εξάντας,