Μάθημα : ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ & ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Καθώς στα πρώτα μας μαθήματα το προσεχές χειμερινό εξάμηνο θα πραγματευτούμε το αίσθημα αποστολής / σκοπού στη ζωή, ας αναζητήσουμε το κατάλληλο αστέρι να μας φωτίσει στην αναζήτησή αυτού του αισθήματος .

 Ντεμπ Άντερσον: Polaris

Ο (Βόρειος)  Πολικός Αστέρας (Polaris) είναι το αστέρι του Βορρά, το λαμπρότερο άστρο στον αστερισμό της Μικρής Άρκτου. Από το Βόρειο Ημισφαίριο, όλα τα αειφανή άστρα φαίνεται να κινούνται, να περί-πολούν γύρω του (βλ. παρακάτω εικόνα). Η σταθερή του θέση στον ουρανό σημαίνει ότι σχεδόν δεν αλλάζει τη θέση του κατά τη διάρκεια της νύχτας, σε αντίθεση με άλλα αστέρια και αστερισμούς, καθιστώντας το μοναδικό και αξιόπιστο ουράνιο δείκτη. Είναι το σχεδόν ακίνητο αστέρι γύρω από το οποίο φαίνεται να περιστρέφεται ολόκληρη η ουράνια σφαίρα...

Μερικοί από τους αειφανείς αστερισμούς του Βορείου ημισφαιρίου (Μεγάλη Άρκτος, Μικρή Άρκτος, Κασσιόπη)

Από αστρονομική άποψη, ο Πολικός αστέρας είναι συναρπαστικός. Δεν είναι απλώς ένα αστέρι, αλλά ένα σύστημα τριπλών αστέρων, που αποτελείται από τον υπεργίγαντα Polaris A και δύο μικρότερους συντρόφους. Παρά την εμφάνισή του ως φωτεινό, μοναχικό αστέρι με γυμνό μάτι, ο Πολικός Αστέρας είναι ένα πολύπλοκο σύστημα που συνεχίζει να ιντριγκάρει τους αστρονόμους.

Μαρκ Στρέιτ: Το Φως του Πολικού Αστέρα

Σε όλη την Ιστορία, το αστέρι του Βορρά υπήρξε ένα ανεκτίμητο εργαλείο για ταξιδιώτες και εξερευνητές. Πριν από την εμφάνιση των σύγχρονων τεχνολογιών ναυσιπλοΐας, οι ναυτικοί βασίζονταν σε αυτό για την πλοήγηση στις θάλασσες, ενώ οι ταξιδιώτες ξηράς το χρησιμοποιούσαν για να βρουν τον δρόμο τους στην έρημο. Αυτό το αστέρι υπήρξε σταθερά στον συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο και, όπως υπολογίζουν οι αστρονόμοι, για ακόμη 25.000 χρόνια περίπου, ο Πολικός Αστέρας θα δικαιολογεί το όνομα αυτό, αποτελώντας σύμβολο σταθερότητας και αξιοπιστίας και σύμβολο ελπίδας και κατεύθυνσης στη λογοτεχνία και τη λαογραφία.

Συμβολικά, το αστέρι του Βορρά αντιπροσωπεύει την προσωπική μας αποστολή στον κόσμο. Είναι ένας σταθερός προορισμός, ένα σημείο αναφοράς, στο οποίο μπορείς να βασίζεσαι ό,τι κι αν συμβαίνει, όσα κι αν αλλάζουν γύρω σου.

Το αστέρι του Βορρά είναι ξεχωριστό για τον καθένα και δεν σχετίζεται τόσο με την επίτευξη ενός στόχου, αλλά με την απόκτηση κινήτρου για τη ζωή. Σκοπός του είναι να σε ωθήσει να πάρεις αποφάσεις. Σήμερα. Να προχωράς, να αντλείς ικανοποίηση από την πρόοδό σου και να διεκδικείς την ευτυχία μέσα από απλά, καθημερινά πράγματα.

Καμιά φορά συμβαίνει να βάζουμε στόχους, που στην πορεία διαπιστώνουμε ότι τελικά δεν μας ικανοποιούν. Τότε είναι που πρέπει να κάνουμε το μεγάλο βήμα και να αλλάζουμε πορεία, όποτε οι περιστάσεις το απαιτούν. Τόσο οι άνθρωποι, όσο και η ίδια η ζωή εξελίσσονται διαρκώς. Όσο αλλάζει ο κόσμος, τόσο μεταβάλλονται οι επιθυμίες και οι ανάγκες μας. Στόχος, λοιπόν, είναι να κάνεις πάντοτε τις απαραίτητες προσαρμογές, ώστε να παραμένεις στο μονοπάτι της προσωπικής σου ευδαιμονίας και ικανοποίησης. Και, φυσικά, για κάθε στόχο που επιτυγχάνεται και ολοκληρώνεται, θα πρέπει να θέτεις έναν καινούργιο.

Όλοι έχουν το δικό τους βόρειο αστέρι, μερικοί όμως μπορεί να μην το έχουν βρει ακόμη. Το να βρεις τον σκοπό σου σε αυτή τη ζωή δεν σημαίνει ότι πρέπει να λύσεις όλα τα προβλήματα του κόσμου, αλλά να ανακαλύψεις εκείνο το όραμα κι εκείνο το μονοπάτι που θα σου χαρίσει γαλήνη και ολοκλήρωση. Όπως είπε κάποτε ο Mandela, «μη συμβιβάζεσαι με μια ζωή μικρότερη από αυτή που μπορείς να ζήσεις». Κι αυτή είναι μια ιδέα που πρέπει να «μιλήσει» βαθιά μέσα στην καρδιά σου.

Ρεζίνα Μασέντο: Polaris

Κάνοντας προ ημερών μια βόλτα στη γειτονιά, άκουσα να βγαίνει από κάποιο σπίτι μια από τις εξαίσιες μελωδίες του Μάνου Χατζιδάκι πλαισιωμένη από τους πανέμορφους στίχους του Νίκου Γκάτσου. Ψηλά στον ουρανό τα άστρα του ουρανού είχαν στήσει τον προαιώνιο χορό τους, καθώς περιτριγύριζαν «τ’ αστέρι του βοριά».

Τ' αστέρι του βοριά

Θα φέρει η ξαστεριά

Μα σαν φανεί μέσα από το πέλαγο πανί

Θα γίνω κύμα και φωτιά

Να σ' αγκαλιάσω ξενιτιά.

Κι εσύ χαμένη μου πατρίδα μακρινή

Θα γίνεις χάδι και πληγή

Σαν ξημερώσει σ' άλλη γη

Τώρα πετώ για της ζωής το πανηγύρι

Τώρα πετώ για της χαράς μου τη γιορτή.

Φεγγάρια μου παλιά

Καινούρια μου πουλιά

Διώξτε τον ήλιο και τη μέρα απ' το βουνό

Για να με δείτε να περνώ

Σαν αστραπή στον ουρανό.

Το τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι πρωτοακούστηκε στην ταινία  «Αμέρικα, Αμέρικα», αμερικανική δραματική ταινία του 1963, σε σκηνοθεσία και σενάριο του Ελία Καζάν, βασισμένο στο αυτοβιογραφικό βιβλίο του σκηνοθέτη με τίτλο «Το Χαμόγελο της Ανατολής». Η ταινία αφηγείται την ιστορία ενός ελληνόπουλου, του Σταύρου Τοπουζόγλου, το οποίο στα τέλη του 19ου αιώνα περιπλανήθηκε από τα βάθη της Μικράς Ασίας μέχρι και την Κωνσταντινούπολη προκειμένου να πάρει το πλοίο που θα τον οδηγούσε στην Αμερική.

Εμείς θα ακούσουμε «Τ’ Αστέρι του Βοριά» σε τρεις εκτελέσεις του μέσα στον χρόνο.

Πρώτα με την ανεπανάληπτα ζεστή και υγρή φωνή της Ζωής Φυτούση και συνοδεία ορχήστρας από δισκογράφηση του τραγουδιού το 1964.

Ζωή Φυτούση.mp3

Ακολουθεί η a cappella εκτέλεση του τραγουδιού από τον Ηλία Λιούγκο και τον Βασίλη Λέκκα, η οποία συμπεριλήφθηκε  στο άλμπουμ «Ο Μάνος Χατζιδάκις στη Ρωμαϊκή Αγορά (35 Τραγούδια 1947-1985)» που κυκλοφορήθηκε το 1986.

Ηλίας Λιούγκος, Βασίλης Λέκκας.mp3

Και τέλος, από τη συναυλία-αφιέρωμα στον Νίκο Γκάτσο, το 2011, με αφορμή τα 100 χρόνια από την γέννηση του, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, να η ερμηνεία της Μαρίας Φαραντούρη, του Αλκίνοου Ιωαννίδη και του Βασίλη Γισδάκη, με συνοδεία πιάνου από τον Μίλτο Λογιάδη.

Μαρία Φαραντούρη, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Βασίλης Γισδάκης.mp3