Μάθημα : Θεολογία και Πολιτισμός

The official trailer of the new documentary of project Science & Orthodoxy around the World of the Institute of Historical Research, National Hellenic Research Foundation.
A journey into Artificial Intelligence and its understanding by the Orthodox Christians. A film by Nicole Alexandropoulos. Production: Libellula Productions. 2023

Το επίσημο τρέιλερ του νέου ντοκιμαντέρ του προγράμματος Επιστήμη & Ορθοδοξία ανά τον κόσμο του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.
Ένα ταξίδι στην Τεχνητή Νοημοσύνη και την κατανόησή της από τους Ορθόδοξους Χριστιανούς. Σκηνοθεσία: Νικόλ Αλεξανδροπούλου. Παραγωγή: Libellula Productions. 2023

This film was made possible through the support of a grant from the Templeton World Charity Foundation, Inc. The opinions expressed in this publication are those of the producers and do not necessarily reflect the views of the Templeton World Charity Foundation, Inc.

Ο Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης (Ζηζιούλας) στη Ρώμη για την παρουσίαση της Εγκυκλίου Laudato Si του πάπα Ρώμης για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος
Ο αείμνηστος Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης (Ζηζιούλας) του Οικουμενικού Πατριαρχείου, παρίσταται και σχολιάζει την έκδοση της παπικής εγκυκλίου LAUDATO SI για τη φροντίδα του κοινού οίκου μας. Πρόκειται για μια σημαντική εγκύκλιο, που αφορά τη σύνδεση θεολογίας και οικολογίας και αποσκοπεί να εκφράσει την ευθύνη που έχουν οι χριστιανοί και όλοι οι άνθρωποι καλής θέλησης για τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος ανέπαφο προς όφελος των μελλοντικών γενεών. Η διάλεξη του μητροπολίτη Ζηζιούλα πρόκειται προσυπογράφει και σχολιάζει την εγκύκλιο σύμφωνα με την ορθόδοξη θεώρηση του φυσικού περιβάλλοντος / JOHN ZIZIOULAS IN ROME AT THE PRESENTATION OF THE ENCYCLICAL LAUDATO SI
Late Metropolitan of Ecumenical Patriarchate John Zizioulas of blessed memory, attends the promulgation of papal encyclical LAUDATO SI on caring our common home. Its a very important encyclical because it has to do with the connection of theology and ecology. The church wants to voice out the responsibility that Christians and all people of good will have towards keeping the natural environment intact for the favor of future generations. The lecture of the metropolitan Zizioulas is about to endorse this tendency and comment on the encyclical.

Η Ταμίλα Κουλίεβα συναντά στο επεισόδιο αυτό μια δυναστεία ομογενών εικαστικών, που δημιούργησαν και συνεχίζουν να δημιουργούν έργα τους κινούμενοι μεταξύ Ρωσίας και Ελλάδας. Εμπνευσμένοι από τις κοινές ιστορικές μνήμες, την ποντιακή παράδοση, αλλά και ξεχασμένες βυζαντινές τεχνικές στα ψηφιδωτά και τα περίκλειστα σμάλτα, που αναβίωσαν και αναπτύσσουν. Τα αδέλφια Ιβάν και Μίσα, δηλαδή Γιάννης και Μιχάλης Μαστερόπουλοι και πριν από αυτούς, ο πατέρας και δάσκαλός τους, Νικόλαος, καλύπτουν με τα έργα τους ένα ευρύ φάσμα τεχνοτροπιών, από την αφηρημένη τέχνη ως την παραδοσιακή βυζαντινή αγιογραφία. Η ιστορία μίας οικογένειας καλλιτεχνών με ρίζες αιώνων ξεδιπλώνεται στα μάτια μας, συνεχίζοντας το μονοπάτι, που κάποτε άνοιξαν αγιογράφοι όπως ο Θεοφάνης ο Έλληνας, διδάσκοντας τη βυζαντινή τέχνη στους αμέτρητους Ρώσους μαθητές του
Official Site: http://www.ert.gr/
Ο ζωγράφος, εικονογράφος και ψηφιδοποιός Νίκος Μαστερόπουλος
Ο Νικόλαος Μαστερόπουλος γεννήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 1948 στην Μόσχα. Από το 1961 έως 1968 μαθήτευσε στη σχολή Καλών Τεχνών Μόσχας της Ακαδημίας Τεχνών Ρωσίας. Από 1968 έως 1973 σπούδασε στην Ανώτερη Καλλιτεχνική –Βιομηχανική Σχολή του Στρόγκανοφ της Μόσχας στο τμήμα Μνημειώδους Διακοσμητικής και Εφαρμοσμένης Τέχνης, με ειδικότητα την «καλλιτεχνική κεραμική». Ακολούθησαν μεταπτυχιακές σπουδές και εργάστηκε πάνω σε διάφορα εικαστικά προγράμματα ενώ στα τελευταία χρόνια της ζωής του, έζησε και εργάστηκε στην Ελλάδα, ασχολήθηκε με την αγιογραφία, δημιούργησε έργα σε σπάνιες τεχνικές όπως το μικροψηφιδωτό και το βυζαντινό περίκλειστο σμάλτου, ιδιαίτερα για την Ι.Μ. Αγ. Διονυσίου του Αγίου Όρους.
Κοιμήθηκε στις 11 Μαρτίου 2003, στην Μόσχα. Έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές και μουσεία της Ρωσίας, Αμερικής, Γερμανίας, Κύπρου, Ελλάδος , Ελβετίας, Ιαπωνίας, Πολωνίας, Ουγγαρίας.

Γιάννης Τσαρούχης. Σπουδή για πορτραίτο. 1981
Ομιλούν Μ. Χατζιδάκις. Σαπφώ Νοταρά, Κυβέλη, Ανδρέας Σταικος.
Παραγωγή, σκηνοθεσία. Δ. Βερνίκος

ert-archives.gr Ἡ Ἑρτ στὴ Βόρειο Ἑλλάδα - Μητέρα Θεσσαλονίκη Νίκος Γαβριὴλ Πεντζίκης Τὸ συγκεκριμένο ἐπεισόδιο τῆς σειρᾶς ντοκιμαντὲρ «Η ΕΡΤ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΟ ΕΛΛΑΔΑ» ἀποτελεῖ μιὰ περιήγηση στοὺς δρόμους καὶ στὰ ἀξιοθέατα τῆς Θεσσαλονίκης μέσα ἀπὸ τὴν ξενάγηση τοῦ λογοτέχνη ΝΙΚΟΥ ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΕΝΤΖΙΚΗ. Ὁ σημαντικὸς ἄνθρωπος τῶν γραμμάτων τῆς Θεσσαλονίκης, ἀφηγεῖται μύθους καὶ ἱστορίες ποὺ σχετίζονται μὲ τὴν πόλη, τὶς γειτονιές, τὰ ἱστορικὰ μνημεία τῆς καὶ τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ ἔζησαν σὲ αὐτοὺς τοὺς τόπους. Ἐπιπλέον, ὁ Ν. Γ. ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ θυμάται στιγμὲς ἀπὸ τὴν παιδική του ἣλικία στὴ Θεσσαλονίκη, μιλάει γιὰ τὶς πηγὲς ἔμπνευσής του καὶ ἐκφράζει τὶς ἀπόψεις του γιὰ τὴ λογοτεχνία καὶ τὸν κινηματογράφο. Κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ ἐπεισοδίου διαβάζονται ἀποσπάσματα ἀπὸ τὸ μυθιστόρημα τοῦ λογοτέχνη, «ΜΗΤΕΡΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ».

Eνα συναρπαστικό ταξίδι στην «Αγία Σοφία», το ναό – σύμβολο της Ορθοδοξίας, που μετά την Άλωση της Πόλης έγινε τέμενος και σήμερα λειτουργεί ως μουσείο.Στην εκπομπή ζωντανεύουν οι θρύλοι, οι παραδόσεις της βυζαντινής αυτοκρατορίας, αλλά και η μοναδική ιστορία του κτιρίου που άντεξε λεηλασίες, επιδρομές και φονικούς σεισμούς. Παρουσιάζονται οι βασικότεροι σταθμοί στην ιστορία του περίλαμπρου οικοδομήματος του Ιουστινιανού, που συνδέθηκε με όλες τις χαρές και τις λύπες του ελληνισμού.
Η «Μηχανή του χρόνου» ταξιδεύει στην Πόλη σε μια μοναδική περιήγηση στο ναό, και παρουσιάζει με λεπτομέρειες τους χώρους και τα πρόσωπα που έγραψαν ιστορία. Ο μοναδικός τρούλος, η χρυσή Αγία Τράπεζα που λεηλατήθηκε από τους σταυροφόρους, τα ασύγκριτης ομορφιάς ψηφιδωτά που κάλυψαν με σοβά οι Οθωμανοί, αλλά και ο γυναικωνίτης με τις ίντριγκες και τα ατέλειωτα παιχνίδια εξουσίας.
Εκεί όπου αυτοκράτορες βαπτίσθηκαν, καρδινάλιοι αναθεματίστηκαν και χριστιανοί σφαγιάστηκαν.
Παρουσίαση: Χρίστος Βασιλόπουλος
Διεύθυνση εκπομπής: Χρίστος Βασιλόπουλος
Αρχισυνταξία: Δημήτρης Πετρόπουλος
Σκηνοθεσία: Γιώργος Νταούλης

Η «Χαρά Θεού» της ΕΡΤ3 αναζητά το θρησκευτικό συναίσθημα στη λογοτεχνία των τελευταίων αιώνων. Ο συγγραφέας Πάνος Θεοδωρίδης και οι καθηγητές Θεολογίας Ανέστης Κεσελόπουλος και Παναγιώτης Υφαντής, καθώς και ο διδάκτωρ Θεολογίας Αναστάσιος Πολυχρονιάδης μιλούν για το έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, του Νίκου Καζαντζάκη και του Νικόλαου Γαβριήλ Πεντζίκη.

Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης (κατά κόσμον Ιωάννης Ζηζιούλας), “Άνθρωπος και κόσμος στη θεολογία του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού,” presented at the Ειδικές Μορφωτικές Εκδηλώσεις “Επιστήμης Κοινωνία”, 2010: Άνθρωπος και περιβάλλον στο Βυζάντιο, (Δ’ Κύκλος Ομιλιών), Αθήνα, Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών, Αμφιθέατρο “Λεωνίδας Ζέρβας,” 16-Mar-2010, p. 00:40:16.

Το βίντεο της παρουσίασης και συζήτησης του βιβλίου του Paul Gavrilyuk, Ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ και η Ρωσική Θρησκευτική Αναγέννηση, μετάφραση Νικόλαος Ασπρούλης, Εκδοτική Δημητριάδος, Βόλος 2022, στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού μας μαθήματος "Θεολογία και Πολιτισμός" στο Τμήμα Θεολογίας του ΕΚΠΑ, στις 18 Ιανουαρίου 2023.
Κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο συγγραφέας του βιβλίου: Paul Gavrilyuk, ιδρυτής και πρόεδρος της Διεθνούς Ορθόδοξης Θεολογικής Ένωσης (ΙΟΤΑ) και του οργανισμού Rebuild Ukraine, καθηγητής στην έδρα Θεολογίας και Φιλοσοφίας "Aquinas" στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου St. Thomas (Μινεσότα, ΗΠΑ).
Στο πάνελ συμμετείχαν οι:
Δημήτρης Μόσχος, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος Τμήματος Θεολογίας, Κωνσταντίνος Κορναράκης, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών,
Σταύρος Γιαγκάζογλου, Αναπληρωτής Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.
Την εκδήλωση συντόνισε ο μεταφραστής του βιβλίου, Δρ Νικόλαος Ασπρούλης, Αναπληρωτής Διευθυντής Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου, Διδάσκων ΕΑΠ, ενώ τη μετάφραση υποστήριξε ο Δρ. Νικόλαος Κουρεμένος.
Η παραγωγή του βίντεο είναι μια ευγενική προσφορά του οργανισμού "LOOX.Media", ως μια προσπάθεια ενίσχυσης της διάχυσης της γνώσης και της σύνδεσης της επιστημονικής έρευνας, του πολιτισμού και της τέχνης με τον άνθρωπο και την κοινωνία.

Νικόλαος Μαστερόπουλος - Πορεία από το κάλλος στην πνευματικότητα
Παρακολουθήστε την πρωτότυπη εικαστική έκθεση με τίτλο Νικόλαος Μαστερόπουλος: Πορεία από το κάλλος στην πνευματικότητα, με αφορμή τη συμπλήρωση είκοσι χρόνων από το θάνατο του κορυφαίου εικαστικού, που συνδιοργάνωσαν η Αγιορειτική Εστία και ο Δήμος Θεσσαλονίκης. Μια έκθεση – αφιέρωμα στον μεγάλο Έλληνα εικαστικό Νικόλαο Μαστερόπουλο.

Πορεία από το κάλλος στην πνευματικότητα (β' μέρος)
Tο β΄μέρος του αφιερώματος στην έκθεση μνήμης του εικαστικού Νικόλαου Μαστερόπουλου που διοργάνωσε η Αγιορειτική Εστία. Ο Γέρων Συμεών Διονυσιάτης μιλά για την μοναδική τεχνική του Νικόλαου Μαστερόπουλου και εξομολογείται προσωπικές στιγμές του με τον σπουδαίο εικαστικό κατά την παραμονή του στο Άγιο Όρος κάθε φορά που προετοίμαζε κάποιο έργο.